ယခုတစ်လအတွက် Management ၏ ပြောစကား (28 February 2025)

Risk Management နဲ့ပတ်သက်ရင် Risk Appetite, Risk Tolerance, Risk Threshold နဲ့ Risk Retention တို့ဟာ တူမလိုလိုနဲ့ ဆင်တူရိုးမှား ဖြစ်တဲ့ အခေါ်အဝေါ် တချို့ပဲဖြစ်ပါတယ်။ ဒီနေ့မှာတော့ ၎င်းတို့ရဲ့ အဓိပ္ပါယ်နဲ့ ကွဲပြားပုံကို မျှဝေပေးချင်ပါတယ်။ ယနေ့ခေတ်လို မသေချာမရေရာမှုတွေကြောင့် ပြောင်းလဲမှု တွေဖြစ်ပြီး စိန်ခေါ်မှုတွေနဲ့ ပြည့်နေတဲ့ Business Environment မှာ အဖွဲ့အစည်းတစ်ခု အနေနဲ့ကြုံ လာမယ့် စိန်ခေါ်မှုတွေကိုခံနိုင်ရည်ရှိဖို့ နဲ့ လိုချင်တဲ့ ပန်းတိုင်ကို ရောက်ဖို့ အတွက် ထိရောက်တဲ့ Risk Management ရှိဖို့လိုအပ်ပါတယ်။ Uncertainty လို့ခေါ်တဲ့ ကြိုတင်ပြီး အတိအကျခန့်မှန်းလို့မရတဲ့ မရေရာမသေချာမှုတွေကြောင့် အရေးကြီးတဲ့ ဆုံးဖြတ်ချက်တွေ မှန်မှန်ကန်ကန်ချမှတ်နိုင်ဖို့ဆိုတာ မိမိ အဖွဲ့အစည်းရဲ့ Risk ကိုလက်ခံနိုင်စွမ်းနဲ့ စီမံနိုင်တဲ့အခြေအနေ ပေါ်မူတည်နေပါတယ်။ အဲ့လိုအချိန်မျိုးမှာ အထက်မှာ ပြောခဲ့တဲ့ Risk Appetite, Risk Tolerance, Risk Threshold နဲ့ Risk Retention တို့ရဲ့ အခန်းကဏ္ဍက အရေးကြီးပြီး တစ်ခုနဲ့တစ်ခုဟာ အချင်းချင်း ဆက်နွယ်နေပါတယ်။ ဆက်လက်ပြီး တစ်ခုချင်းစီကို နမူနာလေးတွေနဲ့ ရှင်းပြပေးပါ့မယ်။ 

Risk Appetite 

Risk Appetite ကို အဓိပ္ပါယ်ဖွင့်ဆိုရရင် အဖွဲ့အစည်းတစ်ခုရဲ့ လိုချင်တဲ့ ရည်မှန်းချက် (strategic objectives) တွေကို ရယူနိုင်ဖို့အတွက် Risk Level ဘယ်လောက်ယူနိုင်လဲဆိုတာကို သတ်မှတ်တာပဲဖြစ်ပါတယ်။ ဥပမာအားဖြင့် MFI တစ်ခုအနေနဲ့ Region အသစ်တစ်ခုမှာ Market Expand လုပ်မယ်ဆိုရင် အဆိုပါနယ်မြေရဲ့ အချက်အလက် Data မသိရသေးတဲ့အတွက် Credit Risk ကို Low/ Medium/ High စသဖြင့် ဘယ်လောက်လက်ခံမယ်ဆိုတာ ရှေရှည်ကိုကြည့်ပြီး ဆုံးဖြတ်ချက်ချတာမျိုးဖြစ်ပါတယ်။ တနည်းအားဖြင့် Overall Strategy ဖြစ်ပြီး အဆိုပါ Region အသစ်မှာ PAR 5% မကျော်ရဘူး ဆိုပြီး ယေဘူယျသတ်မှတ်တာမျိုးဖြစ်ပါတယ်။

Risk Tolerance

Risk Tolerance ဆိုတာကတော့ Risk Appetite မှာတုန်းက သတ်မှတ်ခဲ့တဲ့ မိမိအဖွဲ့အစည်းရဲ့ လက်ခံနိုင်တဲ့ Risk Level ပေါ်မူတည်ပြီး ဘယ်လိုအခြေအနေ အတိအကျဆိုရင် လက်ခံမယ် မဟုတ်ရင်တော့ လက်မခံဘူးဆိုပြီး အသေးစိတ်ပြန်သတ်မှတ်တာပဲဖြစ်ပါတယ်။ ဥပမာအားဖြင့် အပေါ်က Risk Appetite မှာ Region အသစ်အတွက် Medium Risk ကိုလက်ခံပြီး PAR 5% မကျော်ရဘူးလို့သတ်မှတ်ခဲ့တယ်ဆိုရင် Risk Tolerance ကို +/- 1% ဆိုပြီးအသေးစိတ် ပြန်လည်သတ်မှတ်တာမျိုးဖြစ်ပါတယ်။ ဆိုလိုတာက PAR 4% လောက်ထိတော့ တက်လို့ရတယ် (သို့) PAR 6% ထက်ကျော်ရင်လက်မခံဘူးဆိုပြီး Specific ပြန်လည်သတ်မှတ်တာမျိုးဖြစ်ပါတယ်။

Risk Threshold 

Risk Threshold ဆိုတာကတော့ Risk Tolerance ကို အမြင့်ဆုံး 6% လို့သတ်မှတ်ခဲ့တယ်ဆိုရင် အဆိုပါ သတ်မှတ်ချက်ကိုကျော်လွန်တာနဲ့ PAR ထပ်မတက်အောင် Immediate Action တစ်ခုခု စယူဖို့လိုအပ်တဲ့အခြေအနေမျိုးဖြစ်ပါတယ်။ 

Risk Retention 

Risk Retention ဆိုတာကတော့ Risk တစ်ခုဟာ ရှောင်လွှဲလို့မရမှန်းသိပေမယ့် လက်ခံလို့ရတဲ့ အခြေအနေဖြစ်တာရယ် (တခါတလေမှာ Risk ကို Avoid or Mitigate လုပ်ဖို့ Cost Effective မဖြစ်နိုင်တာကြောင့်သော်လည်းကောင်း) လက်ခံလိုက်တာမျိုး ကိုဆိုလို ပါတယ်။ ဥပမာ။ Natural Disaster တစ်ခု ရုတ်တရက်ဖြစ်သွားတာကြောင့် အဆိုပါ ဒေသရဲ့ PAR % သတ်မှတ်ချက်ကိုနဂိုမူလ 6% မှ 10% သို့ ယာယီသတ်မှတ်ပေးပြီး ပြန်လည်ထူထောင်ရေး လုပ်ငန်းစဥ်များအတွက် Disbursement အသစ်များပြန်လည်ထုတ်ပေးခြင်းမျိုးကို ဆိုလိုပါတယ်။ 

ပိုမိုမြင်သာအောင်နောက်ထပ်ဥပမာတစ်ခုထပ်ပေးရရင် Organization တစ်ခုဟာ ထိခိုက်ဆုံးရှုံးမှုရှိတဲ့ Risk တစ်ခုကို ချဥ်းကပ်တဲ့အခါ သူ့ကြောင့်ဖြစ်လာမဲ့ ငွေကြေးဆုံးရှုံးမှုပမာဏကို အဖွဲ့အစည်းက ဘယ်လောက်ထိလက်ခံမလဲဆိုတာကို (Risk Appetite) အနေနဲ့ $25,000 ထိ အောက်ပါပုံထဲကအတိုင်း သတ်မှတ်ထားပါတယ်။ Risk Tolerance ဆိုတာ Acceptable Variance လို့ခေါ်တဲ့ Risk Appetite မှာသတ်မှတ်ထားခဲ့တဲ့ ပမာဏ $25,000 ထက် 5% - $1,250 အထိ ကွဲလွဲတာကိုလက်ခံတာဖြစ်ပါတယ်။ ဆိုလိုတာကဆုံးရှုံးမှုတန်ဖိုးကို $25,000 ထက် ထပ်ဆောင်းအပို 5% ဖြစ်တဲ့ $1,250 ပိုတဲ့ထိ လက်ခံနိုင် တယ်ဆိုတဲ့သဘောပါ။ အဆိုပါ အမြင့်ဆုံးလက်ခံနိုင်တဲ့ ကွဲလွဲခွင့် ရှိသော ပမာဏ $26,250 ကိုတော့ Risk Threshold လို့ခေါ်ပါတယ်။ အဆိုပါပမာဏကိုကျော်လွန်ရင်တော့ Corrective Action Plan တစ်ခုခု ချက်ချင်းချမှတ်ရမှာဖြစ်ပြီး ဆုံးရှုံးမှုနည်းအောင်လိုအပ်တာတွေကို ဆက်လက်ဆောင်ရွက် ရမှာ ဖြစ်ပါ တယ်။ 

Summary

Term	Definition	Scope
Risk Appetite	Willingness to take risks to achieve goals	Strategic
Risk Tolerance	Acceptable range of variations in risk	Quantifiable boundaries
Risk Threshold	Maximum risk limit	Operational, actionable
Risk Retention	Accepting risk as-is due to cost/feasibility	Financial and operational

အချုပ်အားဖြင့်ဆိုရလျှင် အထက်ပါ အကြောင်းအရာတွေအားလုံးဟာ Risk Acceptance Strategy ဆိုတဲ့ Core Strategy အောက်ထဲကလာတာဖြစ်ပြီး Risk တစ်ခုကို Accept လုပ်ဖို့အတွက် ဒီတိုင်း မျက်စိမှိတ် လက်ခံလိုက်တာမျိုးမဟုတ်ဘဲ အပေါ်ကလို Concept တွေနဲ့ထည့်သွင်းစဥ်းစားပြီးမှ Accept လုပ်တဲ့သဘောမျိုးပဲဖြစ်ပါတယ်။ 

(ထည့်သွင်းထားသော ကိန်းဂဏန်းများသည် Example အတွက်သာဖြစ်ပြီး လက်တွေ့အမှန်တကယ် သတ်မှတ်ထားသော ကိန်းဂဏန်းများကို ကိုယ်စားမပြုပါ။)

Reference: EC Council’s Risk Management Approach & Practice